Uyaran eksikliği, bir kişinin duyularındaki bilgiyi tam olarak işleyememesine veya yeterince fark edememesine neden olan bir durumdur. Bu durum, kişinin algısal süreçlerinde bir sorun olduğunu gösterir ve çevresel bilgiyi doğru bir şekilde işlemekte güçlük çekebilir.
Uyaran eksikliği, genellikle birçok farklı faktörden kaynaklanabilir. Bunlar arasında beyin hasarı, nörolojik bir bozukluk veya dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gibi psikiyatrik koşullar gibi çeşitli fiziksel veya psikolojik durumlar yer alır.
DEHB, çocuklarda ve yetişkinlerde en sık görülen uyaran eksikliği bozukluğudur. Bu durum, kişinin dikkat süresini kısaltabilir ve hiperaktivite veya dürtüsellik gibi belirtilerle kendini gösterebilir. DEHB’li kişiler genellikle zorluk yaşarlar ve işyerinde, okulda ve günlük yaşamlarında başarısızlık yaşama riski yüksektir.
Özellikle okul çağındaki çocuklar arasında yaygın olarak görülür. Bu durum, öğrenme, davranış ve sosyal beceriler gibi alanlarda zorluklara neden olabilir. Örneğin, uyaran eksikliği olan bir çocuk, öğretmenin talimatlarını takip etmekte zorlanabilir, ödevlerini tamamlamakta güçlük çekebilir veya sınıf arkadaşlarıyla etkileşimde bulunmakta zorluk yaşayabilir.
Bu durumu yaşayan bir kişi, çevresel uyaranları fark etmede veya doğru bir şekilde işlemede zorluk yaşayabilir. Örneğin, bir kişi bir odada bulunurken, birçok farklı uyarana maruz kalabilir, örneğin ışık, ses, renk ve kokular gibi. Eksiklik olan bir kişi, bu uyaranları doğru bir şekilde işleyemeyebilir ve çevresel uyaranlar hakkında eksik bilgiye sahip olabilir.
Uygun tedavi ve destek ile yardımcı olmak mümkündür. Tedavi seçenekleri arasında ilaç tedavisi, terapi ve davranışsal müdahaleler yer alır. Bu tedaviler, semptomları yönetmede ve bir kişinin işlevselliğini artırmada yardımcı olabilir. Ayrıca, uygun öğrenme stratejileri, öğretmenler ve aileler tarafından uygulanabilir ve
Uyaran Eksikliği Belirtileri
Uyaran eksikliği belirtileri, kişinin yaşına, cinsiyetine, kişiliğine ve durumuna göre değişebilir. Ancak, genel olarak uyaran eksikliği olan kişilerde aşağıdaki belirtiler gözlemlenebilir:
- Dikkat eksikliği: dikkatlerini bir konuya odaklamakta zorlanırlar. Okulda, işte veya evde dikkatlerini bir görev üzerinde sürdürmek, bitirmek veya hatırlamakta zorlanabilirler.
- Hiperaktivite: B kişiler aşırı hareketli olabilirler. Sürekli olarak yerlerinde duramazlar, ellerini veya ayaklarını oynatırlar veya sürekli olarak konuşurlar.
- Dürtüsellik: düşünmeden veya düşünmeden hareket edebilirler. Örneğin, bir şeyi sorgulamadan satın alabilir veya bir düşünceyi paylaşmadan önce düşünmeden konuşabilirler.
- İşlevsel bozukluk: günlük işlerini yaparken zorlanabilirler. Bu, öğrenme güçlükleri, okul veya işte başarısızlık, işyerinde düşük performans ve evdeki sorumlulukları yerine getirmede güçlükler olabilir.
- Organizasyon sorunları: plan yapmak, zaman yönetimi, düzenlemek ve organize etmek gibi konularda zorluk yaşayabilirler.
- Sosyal zorluklar: sosyal durumlarda uygun davranışları ve sosyal ipuçlarını anlama ve yorumlama konusunda zorluk yaşayabilirler. Bu, arkadaşlarla veya iş arkadaşlarıyla etkileşim kurmakta zorlanabilecekleri anlamına gelebilir.
- Duygu durumunda değişiklikler: duygu durumlarında hızlı değişiklikler yaşayabilirler. Kolayca sinirlenebilirler veya mutsuz olabilirler. Ancak, bazen bu belirtiler DEHB’den farklı olabilir ve farklı bir psikolojik duruma işaret edebilir.
Belirtiler gözlemlendiğinde, bir uzmanla konuşmak ve uygun tedavi seçeneklerini araştırmak önemlidir.
